De samenwerking tussen de rijkspartijen, gemeenten, provincies en andere overheidspartijen is doorslaggevend als het gaat om de slagingskans van de projecten. Hoe we samen voor een succesvolle aanpak zorgen, beschrijven we in onderstaande subthema’s:
Ruimtelijke procedures
Wat is het?
De plannen voor de realisatie van een zonne- of windpark moeten in het regionale en lokale omgevingsbeleid worden verankerd. Dit is erg belangrijk voor de haalbaarheid van de projecten. In de voorbereiding van veel energieprojecten besteden we hier aandacht aan. Gemeenten en provincies zijn verantwoordelijk voor dit ruimtelijk beleid. Samenwerking is daarom van belang.
Hoe pak je dat aan?
Bij projecten die we beperkt voorbereiden, zorgen we ervoor dat de lokale overheid de intentie vastlegt om mee te werken aan de verankering van het project in het omgevingsbeleid. De verdere uitvoering is de verantwoordelijkheid van de ontwikkelaar. Samen met de lokale overheid zorgt de ontwikkelaar dat het project past binnen het ruimtelijk beleid.
Er zijn ook projecten die we verder voorbereiden. In dat geval zorgen we er samen met de gemeente of provincie voor dat het project past binnen het ruimtelijk beleid. Soms houden we een ontwerpproces met de omgeving om input voor het bestemmingsplan te krijgen. Dan kunnen we ook een beeldkwaliteitsplan maken. Hierin nemen we kaders op voor de vormgeving en de inrichting van het project. Dit zorgt voor meer zekerheid dat de wensen van de omgeving door de ontwikkelaar worden meegenomen.
Tip voor nieuwe projecten
Op 1 juli 2023 treedt de Omgevingswet in werking. De Omgevingswet bundelt de huidige wetten en regels met betrekking tot de ruimtelijke ordening en de fysieke leefomgeving. Hierbij moet onder andere gedacht worden aan wet- en regelgeving over bouwen, milieu, water, ruimtelijke ordening en natuur. Dit heeft gevolgen voor de wijze waarop we de energieprojecten kunnen verankeren in het omgevingsbeleid.
Met de komst van de Omgevingswet wordt Energie integraal onderdeel van het omgevingsbeleid. Gemeenten krijgen meer bevoegdheden, inwoners en andere stakeholders worden betrokken bij het maken van beleid en gemeenten krijgen nieuwe instrumenten om de energietransitie te faciliteren.
Bestuurlijk draagvlak
Wat is het?
De samenwerking tussen de rijkspartijen, gemeenten, provincies en andere overheidspartijen is doorslaggevend als het gaat om de slagingskans van de projecten. Steun vanuit het bestuur is daarom een belangrijk aandachtspunt in de voorbereiding van de projecten.
Wat hebben we geleerd?
Gezamenlijk hebben Rijk, gemeenten en provincies alle expertise om een energieproject te laten slagen en bij te dragen aan de energietransitie. Dit vraagt om een nauwe samenwerking tussen Rijk en decentrale overheden. Wederzijds vertrouwen is daarbij essentieel.
Hoe pak je dat aan?
Door bij aanvang van projecten met alle publieke stakeholders (verschillende rijksdiensten, gemeente, provincie, waterschap) te bouwen aan een gezamenlijk doel, wederzijds vertrouwen en een open sfeer, creëren we begrip zodat het makkelijker is om samen een nieuw energieproject te starten en om te gaan met tegenslagen.
Tip voor nieuwe projecten
Zorg bij ieder nieuw project voor een gezamenlijke projectstart en maak een gemengde projectgroep waar iedere partij een rol vervult die past bij zijn verantwoordelijkheden, belangen en mogelijkheden. Een transparante samenwerking is belangrijk. Blijf oog houden voor elkaars belangen en streef samen naar het beste resultaat.
Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++)
Wat is het?
De overheid wil de uitstoot van broeikasgassen in Nederland in 2030 verminderen met ten minste 55 procent ten opzichte van 1990. De Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++) draagt hieraan bij. Met deze regeling wordt zowel de grootschalige productie van hernieuwbare energie als CO2-verlaging gestimuleerd.
Tip voor nieuwe projecten
Bedrijven en non-profitorganisaties kunnen deze exploitatiesubsidie aanvragen wanneer zij grootschalig hernieuwbare energie produceren en CO2-verminderende technieken toepassen. Denk hierbij aan zon- en windenergie, waterkracht, geothermie, biomassa, CCS, waterstofproductie, elektrische boilers en elektrische warmtepompen.
Praktische informatie
Voor de SDE++ 2022 is een budget van € 13 miljard beschikbaar. Ook in 2023 zal er SDE++subsidie beschikbaar zijn. Op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland vindt u alle relevante informatie over dit onderwerp.
Netaansluiting
Wat is het?
Er komen in het OER-programma twee typen locaties voor: locaties met traditionele aansluitmogelijkheden en locaties waar innovaties noodzakelijk zijn, omdat op veel plekken het energienet overbelast is. Een voorbeeld van een mogelijke innovatie is het opwekken en gebruiken van energie op dezelfde plek.
Wat hebben we geleerd?
In het project Krammersluizen is het project alleen financieel haalbaar voor de partij die in de directe nabijheid eigenaar is van kabelinfrastructuur (van een bestaand windpark). Om tekort aan transportcapaciteit op het elektriciteitsnet te voorkomen, zijn innovaties nodig.
Hoe pak je dat aan?
Bij de Drentse Zonneroute A37 verkennen we de mogelijkheid om de aansluiting van het zonnepark op het elektriciteitsnet in de projectvoorbereiding door het Rijk op te nemen.
Tip voor nieuwe projecten
Stel een projectgroep samen die de aansluitmogelijkheden van projecten in een vroeg stadium verkent en betrek hierbij in een vroeg stadium de netbeheerder.